انواع کوک های موسیقی

همه ما به این واقعیت عادت کرده ایم که در یک اکتاو 12 نت وجود دارد: 7 کلید سفید و 5 کلید سیاه. و تمام موسیقی هایی که می شنویم، از کلاسیک تا هارد راک، از این 12 نت تشکیل شده است.

همیشه اینجوری بود؟ آیا موسیقی در زمان باخ، در قرون وسطی یا در عهد باستان این گونه بود؟

کنوانسیون طبقه بندی

دو واقعیت مهم:

• اولین ضبط صدا در تاریخ در نیمه دوم قرن XNUMX انجام شد.
• تا اوایل قرن XNUMX، سریعترین سرعتی که می‌توانست اطلاعات را با آن منتقل کند، سرعت اسب بود.

حالا بیایید چند قرن پیش به جلو برویم.

فرض کنید راهب یک صومعه خاص (اجازه دهید او را دومینیک بنامیم) به این فکر افتاد که لازم است در همه جا و همیشه به یک شکل، سرود سرایی بخوانیم و کنن اجرا کنیم. اما او نمی تواند صومعه همسایه را صدا کند و نت "A" خود را برای آنها بخواند تا آنها نت خود را کوک کنند. سپس کل برادری یک چنگال کوک درست می کنند که دقیقاً نت "لا" آنها را بازتولید می کند. دومینیک بااستعدادترین تازه کار را به خانه خود دعوت می کند. یک تازه کار با یک چنگال کوک در جیب پشت روسری خود روی اسب می نشیند و به مدت دو روز و دو شب، به سوت باد و تق تق سم ها گوش می دهد، به صومعه همسایه می تازد تا تمرین موسیقی آنها را یکپارچه کند. البته چنگال کوک از پرش خم می شود و نت "لا" را به اشتباه می دهد و خود تازه کار پس از یک سفر طولانی به خوبی به خاطر نمی آورد که آیا نت ها و فواصل در صومعه زادگاهش چنین صدا می کردند یا خیر.

در نتیجه، در دو صومعه مجاور، تنظیمات آلات موسیقی و صدای آواز متفاوت است.

اگر به قرن XNUMX-XNUMX پیش برویم، متوجه می‌شویم که حتی نت‌نویسی در آن زمان وجود نداشته است، یعنی چنین نت‌هایی روی کاغذ وجود نداشته است که با آن هر کسی بتواند بدون ابهام تعیین کند که چه چیزی بخواند یا بنوازد. نت نویسی در آن دوران غیر ذهنی بود، حرکت ملودی فقط تقریباً نشان داده می شد. سپس، حتی اگر دومینیک بدشانس ما، یک گروه کر کامل را برای سمپوزیوم تبادل تجربه موسیقی به صومعه همسایه بفرستد، امکان ضبط این تجربه وجود ندارد و پس از مدتی همه هارمونی ها در یک جهت یا آن طرف تغییر می کند.

آیا با چنین سردرگمی می توان از ساختارهای موسیقی در آن دوران صحبت کرد؟ به اندازه کافی عجیب، ممکن است.

سیستم فیثاغورثی

هنگامی که مردم شروع به استفاده از اولین آلات موسیقی زهی کردند، الگوهای جالبی را کشف کردند.

اگر طول سیم را به نصف تقسیم کنید، صدایی که ایجاد می کند بسیار هماهنگ با صدای کل سیم است. خیلی بعد، این فاصله (ترکیب دو صدا) نامیده شد نت های هشتگانه موسیقی (تصویر 1).

بسیاری پنجمی را ترکیب هماهنگ بعدی می دانند. اما ظاهراً در تاریخ چنین نبود. پیدا کردن یک ترکیب هماهنگ دیگر بسیار ساده تر است. برای انجام این کار، فقط باید رشته را نه به 2، بلکه به 3 قسمت تقسیم کنید (شکل 2).

این نسبت در حال حاضر برای ما شناخته شده است دوازدهه  (فاصله مرکب).

اکنون ما فقط دو صدای جدید نداریم - اکتاو و اثنی عشر - اکنون دو راه برای دریافت صداهای جدید بیشتر و بیشتر داریم. تقسیم بر 2 و 3 است.

برای مثال می‌توانیم یک صدای اثنی عشر (یعنی 1/3 سیم) را در نظر بگیریم و این قسمت از سیم را از قبل تقسیم کنیم. اگر آن را بر 2 تقسیم کنیم (1/6 سیم اصلی را به دست می آوریم)، ​​صدایی خواهد آمد که یک اکتاو بالاتر از اثنی عشر است. اگر بر 3 تقسیم کنیم صدایی از اثنی عشر به دست می آید.

شما نه تنها می توانید رشته را تقسیم کنید، بلکه در جهت مخالف نیز بروید. اگر طول سیم 2 برابر افزایش یابد، صدایی یک اکتاو کمتر دریافت می کنیم. اگر 3 برابر افزایش یابد، دوازدهه کمتر است.

ضمناً اگر صدای اثنی عشر یک اکتاو پایین بیاید یعنی. طول را 2 برابر افزایش دهید (2/3 طول رشته اصلی را بدست می آوریم)، ​​سپس همان پنجم را خواهیم داشت (شکل 3).

همانطور که می بینید، یک پنجم فاصله ای است که از یک اکتاو و یک اثنی عشر مشتق شده است.

معمولاً اولین کسی که حدس زد از مراحل تقسیم بر 2 و 3 برای ساختن نت استفاده کند، فیثاغورس نام دارد. گفتن اینکه آیا واقعاً چنین است یا نه، بسیار دشوار است. و فیثاغورث خود فردی تقریباً افسانه ای است. اولین گزارش های مکتوب از آثار او که می دانیم 200 سال پس از مرگ او نوشته شده است. بله، و کاملاً ممکن است فرض شود که نوازندگان قبل از فیثاغورث از این اصول استفاده می کردند، به سادگی آنها را فرموله نمی کردند (یا نمی نوشتند). این اصول جهانی هستند و توسط قوانین طبیعت دیکته می شوند و اگر نوازندگان قرون اولیه برای هماهنگی تلاش می کردند، نمی توانستند از آنها عبور کنند.

بیایید ببینیم با دو یا سه راه رفتن چه نوع نت هایی به دست می آوریم.

اگر طول یک رشته را بر 2 تقسیم کنیم (یا ضرب کنیم)، همیشه نتی خواهیم داشت که یک اکتاو بالاتر (یا کمتر) است. نت هایی که با یک اکتاو تفاوت دارند یکسان نامیده می شوند، می توان گفت که به این ترتیب نت های "جدید" نخواهیم گرفت.

وضعیت با تقسیم بر 3 کاملاً متفاوت است. بیایید "do" را به عنوان یادداشت اولیه در نظر بگیریم و ببینیم مراحل سه‌قلوها ما را به کجا می‌برند.

ما آن را روی محور duodecim برای duodecimo قرار می دهیم (شکل 4).

در اینجا می توانید در مورد نام لاتین نت ها اطلاعات بیشتری کسب کنید. شاخص π در پایین نت به این معنی است که این ها نت هایی از مقیاس فیثاغورث هستند، بنابراین تشخیص آنها از نت های مقیاس های دیگر برای ما آسان تر خواهد بود.

همانطور که می بینید، در سیستم فیثاغورث بود که نمونه های اولیه تمام یادداشت هایی که امروز استفاده می کنیم ظاهر شد. و نه تنها موسیقی.

اگر 5 نت نزدیک به "do" را بگیریم (از "فا" به "لا")، به اصطلاح به دست می آید. پنج ضلعی - سیستم فاصله ای که تا به امروز به طور گسترده استفاده می شود. 7 نت بعدی (از "فا" تا "سی") خواهد بود دیاتونیک. این نت ها هستند که اکنون روی کلیدهای سفید پیانو قرار دارند.

وضعیت کلیدهای سیاه کمی پیچیده تر است. اکنون فقط یک کلید بین “do” و “re” وجود دارد و بسته به شرایط به آن C-sharp یا D-flat می گویند. در سیستم فیثاغورثی، C-sharp و D-flat دو نت متفاوت بودند و نمی توانستند روی یک کلید قرار بگیرند.

تنظیم طبیعی

چه چیزی باعث شد مردم سیستم فیثاغورث را به طبیعی تغییر دهند؟ به اندازه کافی عجیب، یک سوم است.

در تنظیم فیثاغورثی، یک سوم اصلی (مثلاً فاصله do-mi) نسبتاً ناهماهنگ است. در شکل 4 می بینیم که برای رسیدن از نت "do" به نت "mi" باید 4 مرحله اثنی عشری برداریم، طول رشته را بر 4 و 3 برابر تقسیم کنیم. تعجب آور نیست که دو چنین صداها اشتراک کمی داشته باشند، همخوانی کمی، یعنی همخوانی.

اما بسیار نزدیک به ثلث فیثاغورثی یک سوم طبیعی وجود دارد که بسیار همخوان تر به نظر می رسد.

سوم فیثاغورثی

سوم طبیعی

خوانندگان گروه کر، هنگامی که این فاصله ظاهر شد، به طور انعکاسی یک سوم طبیعی صامت بیشتری گرفتند.

برای به دست آوردن یک سوم طبیعی روی یک سیم، باید طول آن را بر 5 تقسیم کنید و سپس صدای حاصل را 2 اکتاو کاهش دهید، بنابراین طول سیم 4/5 خواهد بود (شکل 5).

همانطور که می بینید، تقسیم رشته به 5 قسمت ظاهر شد که در سیستم فیثاغورث نبود. به همین دلیل است که یک سوم طبیعی در نظام فیثاغورث غیرممکن است.

چنین جایگزینی ساده ای منجر به تجدید نظر در کل سیستم شد. به دنبال سوم، تمام فواصل به جز پریما، ثانیه، چهارم و پنجم صدای خود را تغییر دادند. شکل گرفت طبیعی (گاهی به آن می گویند خالص) ساختار. معلوم شد که همخوان تر از فیثاغورثی است، اما این تنها چیز نیست.

اصلی ترین چیزی که با کوک طبیعی به موسیقی آمده تناژ است. ماژور و مینور (هم به عنوان آکورد و هم به عنوان کلید) فقط در کوک طبیعی امکان پذیر شد. یعنی به طور رسمی، یک سه گانه اصلی را نیز می توان از نت های سیستم فیثاغورث مونتاژ کرد، اما کیفیتی که به شما امکان می دهد تونالیته را در سیستم فیثاغورث سازماندهی کنید، نخواهد داشت. تصادفی نیست که در موسیقی باستان انبار غالب بوده است موندی. مونودی فقط آواز مونوفونیک نیست، به تعبیری می توان گفت مونوفونیک است که حتی امکان همراهی هارمونیک را نیز رد می کند.

توضیح معنای ماژور و مینور برای نوازندگان فایده ای ندارد.

برای غیر موسیقیدانان می توان آزمایش زیر را پیشنهاد کرد. شامل هر قطعه کلاسیک از کلاسیک وینی تا اواسط قرن 95 است. با احتمال 99,9% یا در ماژور یا در مینور خواهد بود. موسیقی محبوب مدرن را روشن کنید. با احتمال XNUMX٪ به صورت عمده یا جزئی خواهد بود.

مقیاس معتدل

تلاش های زیادی برای خلق و خوی صورت گرفته است. به طور کلی، مزاج عبارت است از هرگونه انحراف فاصله از خالص (طبیعی یا فیثاغورثی).

موفق ترین گزینه خلق و خوی برابر (RTS) بود، زمانی که اکتاو به سادگی به 12 بازه "برابر" تقسیم شد. "برابری" در اینجا به صورت زیر درک می شود: هر نت بعدی به همان تعداد برابر بیشتر از نت قبلی است. و با 12 بار بلند کردن نت، باید به یک اکتاو خالص برسیم.

با حل چنین مشکلی، یک نت 12 دریافت می کنیم خوی مساوی (یا RTS-12).

اما اصلاً چرا به خلق و خوی نیاز بود؟

واقعیت این است که اگر در یک کوک طبیعی (یعنی با یک تنظیم یکنواخت جایگزین شد) تونیک را تغییر دهید - صدایی که از آن تونالیته را "شمار می کنیم" - به عنوان مثال، از نت "do" به نت " re"، سپس تمام روابط بازه ای نقض می شود. این پاشنه آشیل تمام کوک‌های تمیز است و تنها راه رفع این مشکل این است که تمام فواصل را کمی فاصله بیندازید، اما با یکدیگر مساوی کنید. سپس وقتی به کلید دیگری بروید، در واقع هیچ چیز تغییر نخواهد کرد.

سیستم تعدیل شده مزایای دیگری نیز دارد. به عنوان مثال، می تواند موسیقی پخش کند، هم برای مقیاس طبیعی و هم برای فیثاغورث نوشته شده است.

از معایب، بارزترین آن این است که تمام فواصل به جز اکتاو در این سیستم نادرست هستند. البته گوش انسان هم وسیله ایده آلی نیست. اگر دروغ میکروسکوپی باشد، ما به سادگی نمی توانیم متوجه آن شویم. اما همین یک سوم معتدل با یک سوم طبیعی فاصله زیادی دارد.

سوم طبیعی

درجه سوم

آیا راهی برای خروج از این وضعیت وجود دارد؟ آیا این سیستم قابل بهبود است؟

بعدی چیست؟

بیایید ابتدا به دومینیک خود برگردیم. آیا می توان گفت در دوران قبل از ضبط صدا، کوک های موسیقی ثابتی وجود داشت؟

استدلال ما نشان می دهد که حتی اگر نت "la" جابجا شود، تمام ساختارها (تقسیم رشته به 2، 3 و 5 قسمت) ثابت می مانند. این بدان معنی است که سیستم ها اساساً یکسان خواهند بود. البته، یک صومعه می تواند از سوم فیثاغورثی در عمل خود استفاده کند، و دومی - صومعه طبیعی، اما با تعیین روش ساخت آن، ما قادر خواهیم بود به طور واضح ساختار موسیقی و در نتیجه احتمالاتی را که صومعه های مختلف انجام می دهند، تعیین کنیم. دارای موسیقی

خب بعدش چی؟ تجربه قرن دوازدهم نشان می دهد که جستجو در RTS-12 متوقف نشد. به عنوان یک قاعده، ایجاد کوک های جدید با تقسیم اکتاو نه به 12، بلکه به تعداد بیشتری از قطعات، به عنوان مثال، به 24 یا 36 انجام می شود. این روش بسیار مکانیکی و غیرمولد است. دیدیم که ساخت و سازها از ناحیه تقسیم ساده ریسمان شروع می شوند، یعنی با قوانین فیزیک، با ارتعاشات همین ریسمان مرتبط می شوند. فقط در انتهای ساخت و سازها، نت های دریافتی با نت های راحت جایگزین شدند. با این حال، اگر قبل از اینکه چیزی را به نسبت ساده بسازیم، آن را معتدل کنیم، این سؤال پیش می‌آید: چه چیزی را تعدیل می‌کنیم، از کدام نت‌ها منحرف می‌شویم؟

اما یک خبر خوب نیز وجود دارد. اگر برای بازسازی ارگ از نت "do" به نت "re"، باید صدها لوله و لوله را بچرخانید، اکنون، برای بازسازی سینت سایزر، فقط یک دکمه را فشار دهید. این به این معنی است که ما در واقع مجبور نیستیم با خلق و خوی کمی خارج از لحن بازی کنیم، می‌توانیم از نسبت‌های خالص استفاده کنیم و هر لحظه که نیاز باشد آنها را تغییر دهیم.

اما اگر بخواهیم نه بر روی آلات موسیقی الکترونیک، بلکه بر روی آلات "آنالوگ" بنوازیم، چه؟ آیا می توان به جای تقسیم مکانیکی اکتاو، سیستم های هارمونیک جدید ساخت و از اصول دیگری استفاده کرد؟

البته می توانید، اما این موضوع آنقدر گسترده است که در فرصتی دیگر به آن باز خواهیم گشت.

نویسنده – رومن اولینیکوف

نویسنده از آهنگساز ایوان سوشینسکی برای مطالب صوتی ارائه شده تشکر می کند